BİOSENTRİZM ve EKOSENTRİZM
Homosantrizm:İnsanın kendisini dünyanın merkezine koyma yaklaşımı. "her şey bizim için, her şey bize hizmet eder"cilik ki bu, doğadan yararlanan insanın başta hayvanlar olmak üzere diğer tüm canlıları ötekileştirmesini de beraberinde getirir.
sosyal antropolojide; insanoğlunun yalnız kendi toplumunu ve onun tarihsel mirasını değil, genel olarak insanı ve insanlık adını verdiği kavramı, onunla ilgili her türlü varlık alanını en yüksek mertebeye koyma eğilimine verilen isimdir.
Homosantrizm'e göre, insanoğlu yalnız kendi toplumunu ve onun tarihsel mirasını değil, genel olarak insanı ve "insanlık" adını verdiği bir kavramı da en yüksek yere koyar; bu kavrama içerdiği tüm varlık alanı ile birlikte en yüksek değerlen verir.
İnsan yeryüzündeki varlıkların en değerlisi, ruh ve aklı ile en seçkinidir. Bu bakımdan onun bir varlık olarak diğer canlılardan eksik ya da onlarla benzeşen yönlerinden söz etmek kolay değildir(!)
Doğanın tahrip edilmesi, diğer canlı türlerinin öldürülüp yok edilmesi, ancak insan için zararlı olduğunda önem kazanır. Sürek avında yüzlerce, binlerce hayvanın öldürülmesi spor; bir insanın öldürülmesi vahşet sayılır.
Yunan coğrafyacısı Batlamyus, üzerinde yaşadığımız yeryüzünü evrenin merkezine koyduğu zaman bilimsel bir gerçeği değilse bile toplumsal bir değer yargısını dile getirmiş oluyordu.
Üzerinde insanoğlunun yaşadığı dünya, kuşku yok ki, evrenin merkezinde olmalıydı.
Aslında,merkezinde yeryüzü bulunan ( geosantrik ) dünya görüşü, merkezinde insan bulunan ( homosantrik ) dünya görüşünün bir parçasıydı.
Kopernikos, gözlem araçları ile, genel kurala tam uymayan ( dünya çevresinde dönüşleri düzgün olmayan ) gezegenleri izlerken, evrenin geosantrik değil, heliosantrik ( güneş merkezli ) olduğunu bulmuştur. Bu bulgu da doğru değildi. Kısa zamanda, güneşinde sadece orta boyda bir yıldız olduğu anlaşıldı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder