Alem..

__Tasavvufta genellikle üç âlemden söz edilir ; 
Duyularımızla algılanan "Maddi âlem" / duyularla bilinemeyen "Manevi âlem" ve bu ikisi arasında köprü vazifesi gören "Berzah âlemi"

' Âlem-i Şehadet ' de denilen Maddi âlem 
(Zahir / Somut / Mülk / Maddî / Fizik / Afak / Dünya / Kuvvet – Enerji) 

'Âlem-i Gayb' da denilen Manevi âlem
(Batın / Soyut / Melekût / Manevî / Metafizik / Enfüs / Ahiret / İlim – İrade – Kudret, Emir, Kanun, İsim – Sıfat) 

Bu alemlerin ilişki ve ayrımı ve nerede başlayıp, nerede bittikleri de 
oldukça tartışmalıdır.

Âlem-i gayb (gayb âlemleri) 
maddî boyutu olmayan ve insan tarafından görülemeyen bütün âlemlerdir

Yorumlarda tüm bu Alemlerin sayısı çok farklı olarak ,
örneğin 4,5,7 veya 10 olarak da belirtilebilir.

Bunlar da kendi içerisinde çeşitlendirilir.

________Gazzâlî, Emir âlemi * ni şöyle anlatıyor:

“Âlem-i emr’den ölçü ve takdîri bulunmayanları kastediyoruz. 

Maddî ve cismânî âlemin hakîki varlığı yoktur.

Onların  âlem-i emr’e nisbetle varlığı,
cisimlerdeki gölge gibidir. 

İnsanın gölgesinde insanın hakîkati yoktur. 

İnsanın şahsında da vücûdun hakîkati yoktur. 

Vücût sadece hakîkatin bir gölgesinden ibârettir. 
Fakat hepsi de Allah’ın yaratıkları cümlesindendir"

(Gazzâlî, Erbaîn fi Usûliddîn (Din’de Kırk Esas), 
trc, Hüseyin S. Erdoğan, İstanbul, 1972, s. 84)

------------------------

___* Âlem-i Emr:

Arşın üstünde olup, madde olmayan, 
ölçülemeyen ve herkesin anlayamayacağı âlem. 

Buna, âlem-i melekût 
ve âlem-i ervâh (rûhlar âlemi) 
ve mekânsızlık âlemi de denir. 

Âlem-i emrde sırayla; 

kalb, rûh, sır, hafî, ahfâ denilen beş latîfe (makam, mertebe) vardır. 

(Ahmed Fârûk-i Serhendî) 

Âlem-i halkın** ötesi, âlem-i emrdir. (İmâm-ı Rabbânî) 

Âlem-i emr bâzı bakımlardan âlem-i halktan üstün ise de, 
küllî fazîlet yâni her bakımdan üstünlük âlem-i halktadır. (İmâm-ı Rabbânî) 

___* *(Âlem-i halk:

Yerler, dağlar, gökler gibi, ölçülebilen ve tartılabilen madde âlemi. 

Buna âlem-i ecsâd ,âlem-i şehâdet ve âlem-i mülk de denir.) 

----------------------------

Âlem-i gayb ve âlem-i şehadet, âlem-i emir ve âlem-i halk 

birbirinden farklı unvanlarla anılsalar da, 

bunlar iç içe âlemler olarak belirtilir.

----------------------------

Denilir ki ;

"Halk âlemi, Emir âlemiyle idare ediliyor. 

Emir âlemi, zamana ve mekâna bağlı değil. 

O halde, bu kâinatın görülen ciheti halk âleminden, 

onun idaresiyle ilgili kanunlar manzumesi ise emir âlemindendir.

Beden halk âleminden, ruh ise emir âlemindendir"

-----------------------

"Cümle alem zat imiş

Derya- yı hikmet imiş..."